Wszystkie instytucje w systemie realizacji FERS, w tym Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej dążą do osiągnięcia najwyższych standardów etycznych.
Departament Wdrażania Europejskiego Funduszu Społecznego w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej jest przeciwny przejawom nadużyć finansowych i korupcji w prowadzeniu swojej działalności, a także konfliktowi interesów.
Wszyscy pracownicy Instytucji Pośredniczącej FERS zobowiązani są do stosowania Polityki przeciwdziałania korupcji oraz nadużyciom finansowym, wprowadzonej Zarządzeniem nr 12 Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 22 marca 2024 r. w sprawie wprowadzenia Polityki w zakresie przeciwdziałania korupcji i nadużyciom finansowym oraz zapobiegania konfliktowi interesów w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej oraz Procedury w zakresie zwalczania nadużyć finansowych, korupcji i konfliktu interesów w ramach Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększania Odporności w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej.
Podstawowe wymagania etyczne wobec urzędników korpusu służby cywilnej określone są w "Wytycznych w zakresie przestrzegania zasad służby cywilnej oraz w sprawie zasad etyki" przyjęte Zarządzeniem nr 70 Prezesa Rady Ministrów z dnia 6 października 2011 r. w sprawie wytycznych w zakresie przestrzegania zasad służby cywilnej oraz w sprawie zasad etyki korpusu służby cywilnej (M.P. 2011 nr 93 poz. 953).
Instytucja Pośrednicząca FERS oczekuje przestrzegania standardów etycznych od projektodawców i beneficjentów projektów FERS. Ponadto, IP zwraca uwagę na brak akceptacji dla niepożądanych działań.
Nadużycie finansowe to jakiekolwiek celowe działanie lub zaniechanie naruszające interesy finansowe krajowe oraz Wspólnot Europejskich w odniesieniu do wydatków, polegające na:
- wykorzystaniu lub przedstawieniu nieprawdziwych, niepoprawnych lub niepełnych oświadczeń lub dokumentów, które ma na celu sprzeniewierzenie lub bezprawne zatrzymanie środków z budżetu krajowego oraz ogólnego Wspólnot Europejskich lub budżetów zarządzanych przez Wspólnoty Europejskie lub w ich imieniu,
- nieujawnieniu informacji z naruszeniem szczególnego obowiązku w tym samym celu,
- niewłaściwym wykorzystaniu takich środków do celów innych niż te, na które zostały pierwotnie przyznane.
Do najczęściej identyfikowanych nadużyć w wykorzystaniu środków unijnych należą:
- konflikt interesów,
- przerabianie dokumentów (fałszerstwo),
- zmowy przetargowe,
- działania o znamionach korupcji.
Zgodnie z Wytycznymi Komisji Europejskiej nr 2021/C 121/01 „konflikt interesów istnieje wówczas, gdy bezstronne i obiektywne pełnienie funkcji podmiotu upoważnionego do działań finansowych lub innej osoby,(…) jest zagrożone z uwagi na względy rodzinne, emocjonalne, sympatie polityczne lub nzwiązki z jakimkolwiek krajem, interes gospodarczy lub jakiekolwiek inne bezpośrednie lub pośrednie interesy osobiste”.
Informacje o podejrzeniu nadużycia finansowego mogą pochodzić z różnych źródeł. Źródła te można podzielić na trzy rodzaje:
- informacje od pracowników właściwej instytucji, pozyskane w trakcie wykonywania bieżących zadań oraz kontroli;
- informacje o prowadzonych śledztwach i postępowaniach,
- pozostałe źródła zewnętrzne, do których należy zaliczyć w szczególności: artykuły prasowe; donosy/skargi osób trzecich, w tym tzw. „sygnalistów” (whistle-blowing); informacje przekazane przez Beneficjentów.
W związku z powyższym, w celu zgłoszenia podejrzenia nadużyć finansowych i/lub korupcji należy wysłać wiadomość na adres e-mail: naduzycia@efs.mrpips.gov.pl
W zgłoszeniu prosimy o wskazanie następujących danych (o ile są dostępne):
- Nazwa Instytucji, beneficjenta lub wykonawcy, którego dotyczy zgłoszenie;
- Tytuł / numer projektu;
- Opis zdarzenia;
- Informacja o osobie lub osobach, których dotyczy Zgłoszenie;
- Informacja o innych osobach, które mogą coś wiedzieć w danej sprawie (np. były świadkiem
zdarzenia); - Wskazanie dokumentów / źródeł świadczących o nadużyciu finansowym
- Możliwość powtórzenia się zdarzenia w przyszłości: □ TAK □ NIE
- Czy kwestia była zgłoszona wcześniej do innego organu (Jeśli tak, to do jakiego)?
- Czy chce Pani/Pan pozostać anonimowy?
Dodatkowo publikujemy i rekomendujemy zapoznanie się z następującymi dokumentami:
- Notę informacyjną dotycząca przesłanek nadużyć finansowych dla EFRR, EFS i FS (COCOF 09/0003/00 of 8.2.2009 - Information Note on Fraud Indicators for ERDF, ESF and CF), która zawiera wykaz mechanizmów oraz ma na celu zwiększenie świadomości nadużyć w państwach członkowskich w sposób pozwalający na wzmocnienie systemów zarządzania i kontroli w celu skuteczniejszego zapobiegania nadużyciom i ich wykrywania;
- Dokument pt. Compendium of Anonymised Cases – Structural Action opracowany przez Europejski Urząd ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych opisujący nadużycia finansowe;
- Rekomendacje postępowań antykorupcyjnych przy udzielaniu zamówień publicznych, wydane przez Centralne Biuro Antykorupcyjne;
- Wytyczne Komisji Europejskiej dotyczące unikania konfliktów interesów i zarządzania takimi konfliktami na podstawie rozporządzenia finansowego (2021/C 121/01);
- Ocena ryzyka nadużyć finansowych oraz skuteczne i proporcjonalne środki zwalczania nadużyć.
Ponadto zapraszamy Państwa do zapoznania się z informacjami zawartymi na stronach internetowych:
- www.antykorupcja.gov.pl
- www.cba.gov.pl
- www.abw.gov.pl
- http://ec.europa.eu/anti-fraud//home_en
- www.policja.pl
- www.uzp.gov.pl
Pliki do pobrania
- Nota informacyjna dotycząca przesłanek nadużyć finansowych dla EFRR, EFS i FS (COCOF 09/0003/00 of 8.2.2009 - Information Note on Fraud Indicators for ERDF, ESF and CF) (PDF, 327.81 KB)
- Dokument pt. Compendium of Anonymised Cases – Structural Action opracowany przez Europejski Urząd ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych opisujący nadużycia finansowe (PDF, 7841.79 KB)
- Rekomendacje postępowań antykorupcyjnych przy udzielaniu zamówień publicznych, wydane przez Centralne Biuro Antykorupcyjne (PDF, 4157.07 KB)
- Wytyczne Komisji Europejskiej dotyczące unikania konfliktów interesów i zarządzania takimi konfliktami na podstawie rozporządzenia finansowego (2021/C 121/01) (PDF, 1355.35 KB)
- Ocena ryzyka nadużyć finansowych oraz skuteczne i proporcjonalne środki zwalczania nadużyć (PDF, 310.5 KB)